Ołówki

Ołówek – narzędzie do pisania lub rysowania na papierze lub drewnie. Cechuje się czarnym lub ciemnoszarym kolorem pisma oraz możliwością starcia naniesionego za jego pomocą napisu. Polska nazwa pochodzi od ołowiu, który był używany do pisania w starożytnym Egipcie, Grecji oraz Rzymie. Do XIV wieku europejscy artyści używali prętów ołowianych, cynkowych lub ze srebra do tworzenia jasnoszarych rysunków zwanych silver-point. W 1662 r. Friederich Stadler wytwarza wkładki grafitowe osadzone w drewnie oraz ekskluzywne, osadzone w metalu, w trakcie zużycia wykręcane. W 1790 r. niezależnie Nicolas Conte i Josef Hardtmuth produkowali ołówki w których materiałem pisarskim była mieszanina oczyszczonego grafitu zmieszanego z glinką. Wkład był trwale osadzony w drewnie i przewidywano temperowanie w miarę zużywania się drewna. Ołówek z gumką opatentowano w 1858 roku.

Rysunki ołówkami wykonywali artyści tacy jak Le Corbusier i Picasso.

Współczesny ołówek jest cienkim prętem wykonanym z grafitu oraz kaolinu w oprawie drewnianej lub z tworzywa sztucznego. Podczas pisania grafit ściera się, pozostając cienką warstwą na powierzchni kartki lub drewna. Gdy wystający grafit ulegnie starciu lub stępieniu, ołówek należy naostrzyć przez ścięcie części drewnianej oprawy w celu dotarcia do grafitu, który znajduje się dalej. W ten sposób ołówek ulega skróceniu. Twardość oraz odcień ołówka zależy od proporcji pomiędzy grafitem a kaolinem z nim zmieszanym. Im więcej grafitu, tym ciemniejszy oraz bardziej miękki jest ołówek. Większa ilość kaolinu sprawia, że ołówek jest twardszy i jaśniejszy.

Ołówki podzielić można ze względu na zastosowanie. Ołówki twarde i bardzo twarde znajdują zastosowanie w rysunku technicznym (oznaczone literą „H”), ołówki miękkie zaś do rysunku artystycznego (oznaczone „B”).Europejski system oznaczania twardości ołówków używa liter: H (ang. hard – twardy), F (ang. firm – pewny) i B (ang. black – czarny).

Nie od początku litery "H", "B" i "F" oznaczały stopień twardości rysika. Oznaczenia wprowadziła fabryka ołówków KOH-I-NOOR Hardtmuth z Czeskich Budziejowic w XIX wieku. Oznaczały tyle co H – Hardtmuth (Joseph – założyciel fabryki), B – Budějovice (siedziba fabryki) oraz F – Franz Hardtmuth (wnuk założyciela, który opracował technologię pozwalającą produkować ołówki o różnej twardości

Metalowe zakończenie akselbantów noszonych przy współczesnym umundurowaniu jest pozostałością przymocowywanego do nich dawniej kawałka ołowiu, który spełniał rolę ołówka.